Analiza kosztów cyklu życia jako narzędzie zarządzania infrastrukturą drogową – wybrane zagadnienia

Marcin Świtała; Katarzyna Regulska

doi:10.7409/rabdim.023.018

Opublikowane: 2023-12-22

Tom 22 Nr 4 (2023)

Analiza kosztów cyklu życia jako narzędzie zarządzania infrastrukturą drogową – wybrane zagadnienia

Marcin Świtała

, Katarzyna Regulska

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.7409/rabdim.023.018

Abstrakt

Artykuł ma charakter przeglądowy, a jego głównym celem jest opisanie problematyki analizy kosztów cyklu życia inwestycji drogowych (LCCA) oraz wskazanie korzyści, które płyną z zastosowania takiej analizy w zarządzaniu infrastrukturą drogową – ze szczególnym uwzględnieniem nawierzchni drogowych. Mimo iż omawiana koncepcja zyskuje na znaczeniu w światowej literaturze naukowej i praktyce inżynierskiej, rzadko wykorzystywana jest w pracach polskich specjalistów inżynierii drogowej. Ze względu na obszerność tematu oraz złożoność samej metody, w artykule ograniczono się do przedstawienia kilku wybranych problemów ilustrujących zagadnienie. Zdefiniowany został zakres zarządzania infrastrukturą drogową; zwrócono także uwagę na znaczenie podejścia charakterystycznego dla zarządzania projektami w przypadku infrastruktury nowo projektowanej. Opisany został przebieg cyklu życia drogi z uwzględnieniem aspektów związanych z gospodarką obiegu zamkniętego oraz zarządzaniem ryzykiem. Wskazano na użyteczność LCCA jako metody rozwiązywania problemów związanych z wyborem najlepszego wariantu kosztowego, z podziałem na główne kategorie kosztów, tj. koszty użytkowników dróg oraz koszty zarządców. Przedstawiono także przykłady wykorzystania LCCA w projektach infrastrukturalnych. Literatura przedmiotu wskazuje, iż metoda ta może być z powodzeniem wykorzystywana do różnych celów związanych z zarządzaniem aktywami drogowymi. Główne korzyści wynikające z jej użycia związane są z praktycznymi aspektami oceny efektywności kosztowej porównywanych wariantów inwestycji.

Słowa kluczowe:

analiza kosztów, cykl życia drogi, LCCA, zarządzanie infrastrukturą drogową.

Podobne artykuły

Andrzej Kobryń, Wielomianowe krzywe przejściowe w projektowaniu łuków poziomych , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 16 Nr 1 (2017)
Dawid Ryś, Piotr Jaskuła, Mariusz Jaczewski, Marek Pszczoła, Wdrożenie i ocena metody M-EPDG do analizy trwałości polskich typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i sztywnych , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 18 Nr 4 (2019)
Czesław Machelski, Grzegorz Głuch, Michał Pigoń, Analiza parametryczna trzydźwigarowych przęseł betonowych , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 5 Nr 4 (2006)
Mike Cedric Tcheutchoua Soh, Maël Sonna Donko, Emanuele Maiorana, Analiza aeroelastyczna niekonwencjonalnych i smukłych mostów wiszących , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 23 Nr 4 (2024)
Michał A. Glinicki, Analiza wymagań wytrzymałości betonu na rozciąganie przy zginaniu w nawierzchni drogowej , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 4 Nr 1 (2005)
Adewole Adesiyun, Ton Maagdenberg, Monika Kowalska-Sudyka, Wizja infrastruktury drogowej w Europie w roku 2040 , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 6 Nr 3 (2007)
Ewelina Tkaczewska, Wpływ częściowego zastąpienia cementu CEM I 42,5R przez mielony wapień na właściwości zaczynów i zapraw cementowych , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 22 Nr 2 (2023)
Karol J. Kowalski, Porównanie drogowych torów badawczych do przyspieszonej oceny nawierzchni , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 6 Nr 2 (2007)
Czesław Machelski, Bernard Michalski, Odkształcenia mostowych konstrukcji gruntowo-powłokowych , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 4 Nr 2 (2005)
Cezary Kraszewski, Analiza wyników badań mrozoodporności mieszanek z kruszyw związanych hydraulicznie , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 7 Nr 3 (2008)

<< < 7 8 9 10 11 12 13 14 15 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Inne teksty tego samego autora

Agnieszka Łukasiewicz, Marcin Świtała, Różnice pomiędzy modelem ruchu a rzeczywistym natężeniem i strukturą ruchu drogowego , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 19 Nr 1 (2020)
Marcin Świtała, Wiesław Liszewski, Typologia aktywności mieszkańców miast w zakresie ich mobilności , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 21 Nr 4 (2022)
Agnieszka Łukasiewicz, Marcin Świtała, Ewa Kamińska, Katarzyna Regulska, Zastosowanie MaaS w zrównoważonej mobilności miejskiej na przykładzie wybranych rozwiązań europejskich i polskich , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 22 Nr 3 (2023)
Marcin Świtała, Agnieszka Łukasiewicz, Oddziaływanie inwestycji drogowych na aktywność gospodarczą w świetle opinii przedsiębiorstw prowadzących działalność w otoczeniu trasy , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 18 Nr 4 (2019)
Mariusz Urbański, Marcin Świtała, Wiesław Liszewski, Beata Ślusarczyk, Konrad Piechowicz, Waloryzacja cen budowy obiektów drogowych i mostowych na przykładzie wybranej inwestycji , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 21 Nr 4 (2022)
Ewa Kamińska, Marcin Świtała, Tomasz Kamiński, Wybrane zagadnienia analizy ekobilansowej materiałów pochodzących z recyklingu, wykorzystywanych w budownictwie drogowym , Roads and Bridges - Drogi i Mosty: Tom 22 Nr 4 (2023)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Świtała, M., & Regulska, K. (2023). Analiza kosztów cyklu życia jako narzędzie zarządzania infrastrukturą drogową – wybrane zagadnienia. Roads and Bridges - Drogi I Mosty, 22(4), 347–362. https://doi.org/10.7409/rabdim.023.018

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Nowak E.: Analiza i kontrola kosztów przedsiębiorstwa. Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa, 2019
Google Scholar

Sprawozdanie o stanie mienia Skarbu Państwa – stan na dzień 31 grudnia 2021 r. Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa, 2023
Google Scholar

Zalewski W.: Rachunek kosztów działań w zarządzaniu przedsiębiorstwem transportu drogowego. Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń, 2016
Google Scholar

Urbański M., Świtała M., Liszewski W., Ślusarczyk B., Piechowicz K.: Road and bridge construction price indexation illustrated with an example of a selected project. Roads and Bridges - Drogi i Mosty, 21, 4, 2022, 365-378, DOI: 10.7409/rabdim.022.021 DOI: https://doi.org/10.7409/rabdim.022.021
Google Scholar

Flyvbjerg B., Skamris holm M.K., Buhl S.L.: How common and how large are cost overruns in transport infrastructure projects? Transport Reviews, 23, 1, 2003, 71-88, DOI: 10.1080/01441640309904 DOI: https://doi.org/10.1080/01441640309904
Google Scholar

Gillespie W.M.: A manual of the principles and practice of road-making: comprising the location, construction, and improvement of roads and rail-roads. A.S. Barnes & CO, New York and London, 1872
Google Scholar

Świtała M.: Road infrastructure management. The perspective of local roads authority. Scientific Journal of Silesian University of Technology. Series Transport, 120, 2023, 269-283, DOI: 10.20858/sjsutst.2023.120.17 DOI: https://doi.org/10.20858/sjsutst.2023.120.17
Google Scholar

Świtała M., Ledwolorz A.: Identifying and assessing the functionality of IT systems for the maintenance and development of the road network. The Baltic Journal of Road and Bridge Engineering, 18, 4, 2023, (in print) DOI: https://doi.org/10.7250/bjrbe.2023-18.616
Google Scholar

Zofka A.: Proaktywna strategia zarządzania elementami infrastruktury drogowej. Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Seria „S” nr 82, Warszawa, 2019
Google Scholar

Chen L., Bai Q.: Optimization in decision making in infrastructure asset management: A review. Applied Science, 9, 7, 2019, ID article: 1380, DOI: 10.3390/app9071380 DOI: https://doi.org/10.3390/app9071380
Google Scholar

A Guide to the Project Management Body of Knowledge. Project Management Institute, Newtown Square, 2013
Google Scholar

Nogalski B., Szpitter A.A., Jabłoński M.: Zarządzanie projektami w kształtowaniu elastycznych modeli biznesu operatorów systemu dystrybucyjnego. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańśkiego, Gdańsk, 2016
Google Scholar

Filipiak B., Panasiuk A.: Przedsiebiorstwo usługowe. Zarządzanie. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2008
Google Scholar

National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine: Consequences of Delayed Maintenance of Highway Assets. The National Academies Press, Washington, 2017, DOI: 10.17226/24933 DOI: https://doi.org/10.17226/24933
Google Scholar

Cykl życia inwestycji drogowej. GDDKiA, 2019, http://www.nbi.com.pl/gddkia-cykl-zycia-inwestycji-drogowej (10.07.2023 r.)
Google Scholar

Szadziewska A., Majchrzak I., Remlein M., Szychta A.: Rachunkowość zarządcza a zrównoważony rozwój przedsiębiorstwa. Wydawnictwo IUS PUBLICUM Instytut Prawa Gospodarczego, Katowice, 2021
Google Scholar

Szabat Ł.: Drogi betonowe a drogi asfaltowe w ujęciu metody oceny cyklu życia. Budownictwo, Technologie, Architektura, 2, 2011, 31-35
Google Scholar

Alvarez C.M., Ligthart T.A.: A social panorama within the life cycle thinking and the circular economy: a literature review. International Journal of Life Cycle Assessment, 26, 2021, 2278-2291, DOI: 10.1007/s11367-021-01979-x DOI: https://doi.org/10.1007/s11367-021-01979-x
Google Scholar

AASHTO Transportation Asset Management Guide. US Department of Transportation, Federal Transit Administration, https://www.transit.dot.gov/regulations-and-programs/asset-management/aashto-transportation-asset-management-guide (05.07.2023)
Google Scholar

Dvořák Z., Sventeková E., Řehák D., Čekerevac Z.: Assessment of critical infrastructure elements in transport. Procedia Engineering, 187, 2017, 548-555, DOI: 10.1016/j.proeng.2017.04.413 DOI: https://doi.org/10.1016/j.proeng.2017.04.413
Google Scholar

Persia L., Usami D.S., e Simone F., De La Beaumelle V.F., Yannis G., Laiou A., Han S., Machata K., Pennisi L., Marchesini P., Salathč M.: Management of road infrastructure safety. Transportation Research Procedia, 14, 2016, 3436-3445, DOI: 10.1016/j.trpro.2016.05.303 DOI: https://doi.org/10.1016/j.trpro.2016.05.303
Google Scholar

Kempny D.: Obsługa logistyczna. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach, Katowice, 2008
Google Scholar

Walls III J., Smith M.R.: Life-Cycle Cost Analysis in Pavement Design – In Search of Better Investment Decisions. US Departament of Transportation, Federal Highway Administration, Washington, 1998
Google Scholar

Diependaele M.: Przewodnik po podstawowych zasadach analizy kosztu cyklu eksploatacji (LCCA) nawierzchni. Stowarzyszenie Producentów Cementu, Kraków, 2019
Google Scholar

Fuller S.: Life-cycle cost analysis (LCCA), https://www.wbdg.org/resources/life-cycle-cost-analysis-lcca (20.06.2023)
Google Scholar

Altaf M., Alaloul W.S., Musarat M.A., Qureshi A.H.: Life cycle cost analysis (LCCA) of construction projects: sustainability perspective. Environment, Development and Sustainability, 25, 2023, 12071-12118,
Google Scholar

DOI: 10.1007/s10668-022-02579-x DOI: https://doi.org/10.1007/s10668-022-02579-x
Google Scholar

Archutowska J., Kiwiel A., Giziński D., Witaszek W., Lorczyk M.: Analiza kosztów i korzyści projektów transportowych współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej. Centrum Unijnych Projektów Transportowych, Warszawa, 2016
Google Scholar

Dąbrowski W.: Zabiegi utrzymaniowe uszczelniające nawierzchnie asfaltowe. Drogownictwo, 70, 1, 2015, 15-21 DOI: https://doi.org/10.5114/pwki.2011.21187
Google Scholar

Śleszyńska E.: Obowiązki właścicieli obiektów budowlanych oraz inwestorów: przegląd, konserwacja, roboty budowlane. Wolters Kluwer Polska, Warszawa, 2022
Google Scholar

Babashamsi P., Yusoff N.I.M., Ceylan H., Nor N.G.M., Jenatabadi H.S.: Evaluation of pavement life cycle cost analysis: review and analysis. International Journal of Pavement Research and Technology, 9, 4, 2016, 241-254, DOI: 10.1016/j.ijprt.2016.08.004 DOI: https://doi.org/10.1016/j.ijprt.2016.08.004
Google Scholar

Niebieska księga: infrastruktura drogowa. Jaspers, Warszawa, 2023, https://www.cupt.gov.pl/wp-content/uploads/2023/06/upload_blue-book_roads_150623-final_3610_132.pdf
Google Scholar

Kaleta D., Macheta D.: Analiza porównawcza LCCA mostu kompozytowego i obiektów konwencjonalnych. Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej „Archiwum Instytutu Inżynierii Lądowej”, 24, 2017, 125-140
Google Scholar

Nabawy M., Khodeir L.M.: A systematic review of quantitative risk analysis in construction of mega projects. Ain Shams Engineering Journal, 11, 4, 2020, 1403-1410, DOI: 10.1016/j.asej.2020.02.006 DOI: https://doi.org/10.1016/j.asej.2020.02.006
Google Scholar

Moins B., France C., Van den Bergh W., Audenaert A.: Implementing life cycle cost analysis in road engineering: A critical review on methodological framework choices. Renewable & Sustainable Energy Reviews, 133, 2020, DOI: 10.1016/j.rser.2020.110284 DOI: https://doi.org/10.1016/j.rser.2020.110284
Google Scholar

Batouli M., Bienvenu M., Mostafavi A.: Putting sustainability theory into roadway design practice: Implementation of LCA and LCCA analysis for pavement type selection in real world decision making. Transportation Research Part D: Transport and Environment, 52, part A, 2017, 289-302, DOI: 10.1016/j.trd.2017.02.018 DOI: https://doi.org/10.1016/j.trd.2017.02.018
Google Scholar

Liu R., Smartz B.W., Descheneaux B.: LCCA and environmental LCA for highway pavement selection in Colorado. International Journal of Sustainable Engineering, 8, 2, 2015, 102-110, DOI: 10.1080/19397038.2014.958602 DOI: https://doi.org/10.1080/19397038.2014.958602
Google Scholar

Riekstins A., Haritonovs V., Abolins V., Straupe V., Tihonovs J.: Life cycle cost analysis of BBTM and traditional asphalt concretes in Latvia. 18th International Scientific Conference “Engineering for Rural Development”, Jelgava, 2019, DOI: 10.22616/ERDev2019.18.N400 DOI: https://doi.org/10.22616/ERDev2019.18.N400
Google Scholar

Hasan A., Hasan U., Whyte A., Al Jassmi H.: Lifecycle Analysis of recycled asphalt pavements: case study scenario analyses of an urban highway. Civil Engineering, 3, 2, 2022, 242-262, DOI: 10.3390/civileng3020015 DOI: https://doi.org/10.3390/civileng3020015
Google Scholar

Król J., Kowalski K.J.: Analiza porównawcza kosztów budowy i eksploatacji drogi ekspresowej w technologii asfaltowej i betonowej. ABAKK Sp. z o.o., Warszawa, 2015
Google Scholar

Molinari L., Haezendonck E., Hensmans M.: A Strategic asset management framework for improving transport infrastructure: Analysis for Belgian land transport modes. In: Pinto J.O.P., Kimpara M.L.M., Reis R.R., Seecharan T., Upadhyaya B.R., Amadi-Echendu J. (eds.): 15th WCEAM Proceedings, Springer, Cham, 2022, DOI: 10.1007/978-3-030-96794-9_4 DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-96794-9_4
Google Scholar

Mikolaj J., Remek L.: Life Cycle Cost Analysis – Integral Part of Road Network Management System. Procedia Engineering, 91, 2014, 487-492, DOI: 10.1016/j.proeng.2014.12.031 DOI: https://doi.org/10.1016/j.proeng.2014.12.031
Google Scholar

Analiza kosztów cyklu życia jako narzędzie zarządzania infrastrukturą drogową – wybrane zagadnienia

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Podobne artykuły

Inne teksty tego samego autora

Pobrania

Marcin Świtała

Katarzyna Regulska