Praktyczna ocena wpływu położenia dybli w szczelinach dylatacyjnych na ryzyko powstania zniszczeń nawierzchni z betonu cementowego

Maksymilian Łazarowicz; Piotr Jaskuła

doi:10.7409/rabdim.025.003

Opublikowane: 2025-03-05

Tom 24 Nr 1 (2025)

Praktyczna ocena wpływu położenia dybli w szczelinach dylatacyjnych na ryzyko powstania zniszczeń nawierzchni z betonu cementowego

Maksymilian Łazarowicz

, Piotr Jaskuła

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.7409/rabdim.025.003

Abstrakt

Nawierzchnie z betonu cementowego realizowane są w Polsce głównie w technologii nawierzchni niezbrojonej, dyblowanej i kotwionej. Zadaniem dybli w poprzecznych szczelinach dylatacyjnych jest zapewnienie prawidłowego przenoszenia obciążeń między płytami oraz umożliwienie swobodnej pracy płyt wywołanej m.in. zmianami obciążenia termicznego. W ostatnim czasie zaobserwowano istotny problem związany z oceną i rozwiązaniem zagadnienia nieprawidłowego położenia dybli w szczelinach dylatacyjnych. Dotychczas ocena polegała na zakwalifikowaniu ich położenia do trzech grup i podjęciu na tej podstawie czynności w oparciu o zapisy kontraktowe (prowadzące do potrąceń finansowych), nie zaś o zweryfikowaną wiedzę inżynierską. Konsekwencją tych działań jest znaczne wstrzymanie rozwoju tej technologii w sieci dróg szybkiego ruchu. Firmy wykonawcze, mając możliwość wyboru technologii asfaltowej lub betonu cementowego, wybierają tę pierwszą – m.in. z uwagi na powyższe. W artykule przedstawiono propozycję oceny położenia dybli w szczelinach dylatacyjnych, bazującą na wykorzystaniu superpozycji czterech rodzajów odchyleń od idealnego położenia dybla (określonych w algorytmie średnicy ekwiwalentnej d_eq) w powiązaniu ze zwyczajowo stosowanym do wymiarowania dybli warunkiem dopuszczalnych naprężeń ściskających pod dyblem. Przedstawioną propozycję wykorzystano do oceny położenia dybli w około stu szczelinach dylatacyjnych w pięciu nawierzchniach dróg ekspresowych. Osiągnięto obiecujące wyniki, pozwalające na szacowanie ryzyka awarii płyt betonowych w okresie eksploatacji.

Słowa kluczowe:

dyble, naprężenia w płycie betonowej, nawierzchnia z betonu cementowego, średnica ekwiwalentna

Podobne artykuły

Shahab HasaniNasab, Mohammad Hassan Jebur, Hassan Sharafi, Wpływ nano-CaCO₃ na właściwości mechaniczne i przepuszczalność nawierzchni z betonu wałowanego (RCCP) , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 17 Nr 3 (2018)
Parth Panchmatia, Michał A. Glinicki, Jan Olek, Wpływ składu mieszanki na właściwości termiczne betonu oraz parametry funkcjonalne nawierzchni sztywnych , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 13 Nr 3 (2014)
Daria Jóźwiak-Niedźwiedzka, Karolina Gibas, Michał A. Glinicki, Grzegorz Nowowiejski, Wpływ dodatku popiołu lotnego wapiennego na przepuszczalność betonów w odniesieniu do mediów agresywnych , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 10 Nr 3 (2011)
Wojciech Kubissa, Mariusz Dąbrowski, Bartłomiej Chojnacki, Michał A. Glinicki, Trwałość betonu nawierzchniowego wykonanego w warunkach laboratoryjnych i w skali budowy drogi ekspresowej , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 20 Nr 4 (2021)
Marcin Błaszczak, Karol J. Kowalski, Jan Król, Metoda oceny współczynnika tarcia, głębokości makrotekstury i poziomu dźwięku za pomocą analizy obrazu pola kontaktu opony z nawierzchnią , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 14 Nr 2 (2015)
Danuta Bebłacz, Właściwości betonu przepuszczalnego do podbudów drogowych w konstrukcji nawierzchni z betonu cementowego , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 20 Nr 4 (2021)
Michał A. Glinicki, Daria Jóźwiak-Niedźwiedzka, Aneta Antolik, Kinga Dziedzic, Mariusz Dąbrowski, Karolina Bogusz, Paweł Lisowski, Analiza przyczyn uszkodzeń jednowarstwowej betonowej nawierzchni drogi ekspresowej , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 21 Nr 3 (2022)
Mirosław Graczyk, Marcin Gajewski, Radosław Szczerba, Analiza statyczna dyblowanej betonowej nawierzchni lotniskowej z uwzględnieniem zjawiska curlingu płyt , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 15 Nr 2 (2016)
Kinga Dziedzic, Mariusz Dąbrowski, Aneta Antolik, Adam Glinicki, Charakterystyka napowietrzenia mieszanki betonowej metodą sekwencyjno-ciśnieniową , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 19 Nr 2 (2020)
Andrea Gorino, Alessandro P. Fantilli, Bernardino Chiaia, Optymalizacja zbrojenia hybrydowego w prefabrykowanych obudowach tuneli przy wykorzystaniu analizy numerycznej , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 16 Nr 4 (2017)

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Inne teksty tego samego autora

Marek Pszczoła, Dawid Ryś, Piotr Jaskuła, Analiza stref klimatycznych w Polsce z uwzględnieniem klasyfikacji funkcjonalnej asfaltów Performance Grade , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 16 Nr 4 (2017)
Mariusz Jaczewski, Bohdan Dołżycki, Jacek Alenowicz, Piotr Jaskuła, Wpływ materiału odzyskanego z nawierzchni asfaltowej (RAP) na niskotemperaturowe właściwości betonu asfaltowego , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 18 Nr 4 (2019)
Dawid Ryś, Piotr Jaskuła, Mariusz Jaczewski, Marek Pszczoła, Wdrożenie i ocena metody M-EPDG do analizy trwałości polskich typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i sztywnych , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 18 Nr 4 (2019)
Dawid Ryś, Piotr Jaskuła, Cezary Szydłowski, Badania w reometrze dynamicznego ścinania jako kompleksowa metoda oceny właściwości mastyksów asfaltowych zawierających wapno hydratyzowane w szerokim zakresie temperatury , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 23 Nr 4 (2024)
Piotr Jaskuła, Elementy dynamiki podłoża gruntowego wykorzystywane w geotechnice , Roads and Bridges – Drogi i Mosty: Tom 3 Nr 4 (2004)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Łazarowicz, M., & Jaskuła, P. (2025). Praktyczna ocena wpływu położenia dybli w szczelinach dylatacyjnych na ryzyko powstania zniszczeń nawierzchni z betonu cementowego. Roads and Bridges – Drogi I Mosty, 24(1), 47–67. https://doi.org/10.7409/rabdim.025.003

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Szydło A.: Nawierzchnie drogowe z betonu cementowego: teoria, wymiarowanie, realizacja. Polski Cement, Kraków, 2004
Google Scholar

Griffiths G., Thom N.: Concrete Pavement Design Guidance Notes. Taylor & Francis, Londyn, 2007
Google Scholar

Huang Y.H.: Pavement analysis and design. Pearson, Upper Saddle River, 2004
Google Scholar

Delatte N.J.: Concrete pavement design, construction, and performance. CRC Press, Boca Raton, 2014
Google Scholar

Glinicki M.A.: Inżynieria betonowych nawierzchni drogowych. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2019
Google Scholar

Federal Aviation Administration: Airport Pavement Design and Evaluation, 2021, www.faa.gov/airports/resources/advisory _circulars/index.cfm/go/document.current/documentnumber/ 150_5320-6, available: 08.10.2024
Google Scholar

Khazanovich L.: Dowel and Tie Bars in Concrete Pavement Joints: Theory and Practice, 2011, www.academia.edu/ 32476025/Dowel_and_Tie_Bars_in_Concrete_Pavement_Joints_Theory_and_Practice_2nd_International_Conference_on _Best_Practices_for_Concrete_Pavements, available: 01.06.2024
Google Scholar

Maitra S.R., Reddy K.S., Ramachandra L.S.: Load transfer characteristics of dowel bar system in jointed concrete pavement. Journal of Transportation Engineering, 135, 11, 2009, 813-821, DOI: 10.1061/(ASCE)TE.1943-5436.0000065
Google Scholar

Singh A., Chandrappa A.K.: Effect of Uniform Vertical and Longitudinal Dowel Misalignment in Jointed Plain Concrete Pavement. International Journal of Pavement Research and Technology, 16, 2023, 1047-1058, DOI: 10.1007/s42947-022-00178-7
Google Scholar

Khazanovich L., Hoegh K.: Guidelines for Dowel Alignment in Concrete Pavements, Appendix A: Review of literature and other relevant information. Transportation Research Board, Minneapolis, 2009, onlinepubs.trb.org/onlinepubs/nchrp/nchrp_rpt_637appendixa.pdf, available: 01.06.2024
Google Scholar

Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad: Instrukcja DP-T 14 Ocena jakości na drogach krajowych, Część I – Roboty drogowe. Warszawa, 2020, https://www.gov.pl/web/gddkia/instrukcje, dostęp: 02.03.2024
Google Scholar

Seo Y., Kim S.M.: Longitudinal cracking at transverse joints caused by dowel bars in Jointed Concrete Pavements. KSCE Journal of Civil Engineering, 17, 2, 2013, 395-402, DOI: 10.1007/s12205-013-2047-5
Google Scholar

Grosek J., Zuzulova A., Brezina I.: Effectiveness of dowels in concrete pavement. Materials, 12, 10, 2019, 1669, DOI: 10.3390/MA12101669
Google Scholar

Graczyk M., Gajewski M., Szczerba R.: Analiza statyczna dyblowanej betonowej nawierzchni lotniskowej z uwzględnieniem zjawiska curlingu płyt. Roads and Bridges – Drogi i Mosty, 15, 2, 2016, 137–155. DOI: 10.7409/rabdim.016.009
Google Scholar

Khazanovic L., Hoegh K., Snyder M.B.: NCHRP Report 637: Guidelines for Dowel Alignment in Concrete Pavements. The National Academies Press, Washington, 2009, DOI: 10.17226/14249
Google Scholar

Yaqoob S., Silfwerbrand J., Balieu R.G.R.: A Parametric Study Investigating the Dowel Bar Load Transfer Efficiency in Jointed Plain Concrete Pavement Using a Finite Element Model. Buildings, 14, 4, 2024, 1039, DOI: 10.3390/buildings14041039
Google Scholar

Hu C., Ma J., Yu Y., Luo Y.: Optimal design on dowel length for cement concrete pavement. International Journal of Pavement Research and Technology, 9, 6, 2016, 414-423, DOI: 10.1016/j.ijprt.2016.10.003
Google Scholar

Saxena P., Gotlif A., Khazanovich L.: Guidelines for Dowel Alignment in Concrete Pavements, Appendix D – Finite element analysis, Transportation Research Board, Minneapolis 2009, onlinepubs.trb.org/onlinepubs/nchrp/nchrp_rpt _637appendixd.pdf, available: 12.02.2024
Google Scholar

Al-Humeidawi B.H., Mandal P.: Evaluation of performance and design of GFRP dowels in jointed plain concrete pavement – part 1: Experimental investigation. International Journal of Pavement Engineering, 15, 5, 2014, 449-459, DOI: 10.1080/10298436.2013.824081
Google Scholar

Daćko M., Brodzik R.: Selection of parameters of dowelling connections in concrete airport pavement. Archives of Civil Engineering, 58, 1, 2012, 115-130, DOI: 10.2478/v.10169-012-0007-y
Google Scholar

Bukowski L.: Podsumowanie i rekomendacje prac grupy roboczej powołanej do wypracowania dalszego postępowania w sprawie nieprawidłowo wbudowanych dybli, 2022
Google Scholar

American Concrete Pavement Association: Dowel Bar Alignment and Location, 2018, www.acpa.org/wp-content/uploads/2020/07/18-11-15-ACPA-Dowel-Alignment-Guide-Spec.pdf, available: 06.02.2024
Google Scholar

Łazarowicz M.: Opłacalność wykonywania nawierzchni betonowych w świetle kar za nieprawidłowe położenie dybli i kotew. Magazyn Autostrady, 6, 2021, 46-49
Google Scholar

Snyder M.B.: Guide to Dowel Load Transfer Systems for Jointed Concrete Roadway Pavements, National Concrete Pavement Technology Center, Ames, 2011, cdn-wordpress.webspec.cloud/intrans.iastate.edu/uploads/2018/08/Dowel-load -guide.pdf, available: 04.04.2024
Google Scholar

Voigt G.F., Ferrebee E.: Best Practices for Jointed Concrete Pavements: Dowel Basket Anchoring Methods. Federal Highway Administration, Washington, 2016, www.fhwa.dot.gov/pavement/concrete/pubs/hif16021.pdf, available: 03.03.2024
Google Scholar

Łazarowicz M., Krzemiński J., Jaskuła P.: Ocena wpływu wybranych parametrów materiałowych i technologicznych dybli na zachowanie nawierzchni z betonu cementowego. Inżynieria i Budownictwo, 79, 11-12, 2023, 594-598, DOI: 10.5604/01.3001.0054.1357
Google Scholar

Szydło A., Mackiewicz P., Wardęga R., Krawczyk B.: Aktualizacja katalogu typowych konstrukcji nawierzchni sztywnych – Etap II. Raport serii SPR 24/2012. Politechnika Wrocławska, Wrocław, 2012, www.archiwum.gddkia.gov.pl/ userfiles/articles/p/prace-naukowo-badawcze-w-trakcie _3434/KTKNS_Etap%20II_15-low%20v09.04.2013.pdf, dostęp 11.11.2023
Google Scholar

Tabatabaie-Raissi A.M.: Structural Analysis of Concrete Pavement Joints, Ph.D. Thesis, University of Illinois, Urbana, 1978
Google Scholar

Mackiewicz P., Szydło A.: The analysis of stress concentration around dowel bars in concrete pavement. Magazine of Concrete Research, 72, 2, 2020, 97-107, DOI: 10.1680/jmacr.18.00057
Google Scholar

Mackiewicz P.: Finite-element analysis of stress concentration around dowel bars in jointed plain concrete pavement. Journal of Transportation Engineering, 141, 6, 2015, 1-8, DOI: 10.1061/(ASCE)TE.1943-5436.0000768
Google Scholar

Panchmatia P., Glinicki M.A., Olek J.: Wpływ składu mieszanki na właściwości termiczne betonu oraz parametry funkcjonalne nawierzchni sztywnych. Roads and Bridges – Drogi i Mosty, 13, 3, 2014, 235–260, DOI: 10.7409/rabdim.014.016
Google Scholar

Ryś D., Jaskuła P., Jaczewski M., Pszczoła M.: Wdrożenie i ocena metody M-EPDG do analizy trwałości polskich typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i sztywnych. Roads and Bridges – Drogi i Mosty, 18, 4, 2019, 283–302, DOI: 10.7409/rabdim.019.019
Google Scholar

Szydło A., Mackiewicz P., Wardęga R., Krawczyk B.: Katalog Typowych Konstrukcji Nawierzchni Sztywnych. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, Warszawa, 2014
Google Scholar

Barker W.R., Alexander D.R.: Determining the Effective Modulus of Subgrade Reaction for Design of Rigid Airfield Pavements Having Base Layers. U.S. Army Engineer Research and Development Center, U.S. Army Corps of Engineers, Vicksburg, 2012, erdc-library.erdc.dren.mil/server/api/core/bitstreams/81b728f8-89b0-4ef8-e053-411ac80adeb3/content, available: 04.03.2024
Google Scholar

Maksymilian Łazarowicz

maksymilian.lazarowicz@porr.pl
https://orcid.org/0009-0003-1409-1337

Afiliacja:

Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk; PORR S.A., ul. Wólczyńska 237, 01-919 Warszawa Polska

Piotr Jaskuła

https://orcid.org/0000-0002-1563-2778

Afiliacja:

Politechnika Gdańska, Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska, ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk Polska

Praktyczna ocena wpływu położenia dybli w szczelinach dylatacyjnych na ryzyko powstania zniszczeń nawierzchni z betonu cementowego

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Podobne artykuły

Inne teksty tego samego autora

Pobrania

Maksymilian Łazarowicz

Piotr Jaskuła