Roads and Bridges - Drogi i Mosty
13, 4, 2014, 321-336

Wartość życia ludzkiego: analiza porównawcza metod wyceny kosztów zdarzeń drogowych

Agata Jaździk-Osmólska Poczta
Instytut Badawczy Dróg i Mostów, Warszawa
Published: 2015-02-13

Streszczenie

W artykule przedstawiono ogólnie przyjęte i stosowane założenia metodologiczne do wyceny wartości kosztów wypadków drogowych w krajach Unii Europejskiej. Wycena kosztów zdarzeń drogowych jest rekomendowana za pomocą dyrektyw UE, jako podstawowy element zarządzania procesem bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Jednakże poziom dostępności danych w poszczególnych krajach rzutuje na szczegółowość wyceny i zakres przedmiotowy kategorii składowych kosztów jednostkowych wypadków drogowych. Z tego względu wartość kosztów wypadków drogowych jest jednym z najmniej miarodajnych parametrów. Trudne jest bowiem porównywanie jego wartości w poszczególnych krajach. Najistotniejszy, choć nazbyt często zaniedbywany, element wyceny kosztów wypadków ma wymiar stricte humanistyczny. Chodzi bowiem o wycenę skutków niematerialnych w postaci bólu, cierpienia i, ostatecznie, wykluczenia społecznego. Artykuł omawia podstawowe problemy związane z wyceną podstawowych kategorii kosztów wypadków drogowych (selekcjonowanych z uwagi na dostępność danych) oraz prezentuje wybrane metody wyceny kluczowych, w kontekście społecznym, kategorii kosztów, w tym wartości życia ludzkiego.

Słowa kluczowe


koszty jednostkowe wypadków drogowych, metody wyceny kosztów wypadków drogowych, wartość kapitału ludzkiego, wartość życia ludzkiego

Pełny tekst:

PDF

Bibliografia


Jaździk-Osmólska A. i inn.: Metoda oraz wycena kosztów wypadków i kolizji drogowych na sieci dróg w Polsce na koniec roku 2012, z wyodrębnieniem średnich kosztów społeczno-ekonomicznych zdarzeń drogowych na sieci TEN-T. IBDiM, Warszawa, 2013

Dyrektywa Komisji 2009/149/WE z dnia 27 listopada zmieniająca dyrektywę 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wspólnych wskaźników bezpieczeństwa oraz wspólnych metod obliczania kosztów wypadków. KE, Bruksela, 2009

HEATCO – Developing Harmonised European Approaches for Transport Costing and Project Assessment – Deliverable 5: Proposal for Harmonised Guidelines. 2005

Wycinka E.: Wycena ekonomicznej wartości życia ludzkiego dla potrzeb ustalania odszkodowań w wypadkach drogowych. Uniwersytet Gdański, Gdańsk, 2012

Łukasiewicz G.: Metody pomiaru kapitału ludzkiego. Akademia Ekonomiczna, Kraków, 2010

Giergiczny M.: Zastosowanie metody eksperymentów z wyborem do badania wartości statystycznego życia ludzkiego. Praca doktorska na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, 2006

Instrukcja oceny efektywności ekonomicznej przedsięwzięć drogowych i mostowych – weryfikacja metody badań zgodnie z zaleceniami UE oraz aktualizacja cen jednostkowych na poziomie 2008 roku. IBDiM, Warszawa, 2009

Jaździk-Osmólska A., Mitas A.W.: Bezpieczeństwo w ruchu drogowym jako warunek konieczny bezpieczeństwa narodowego. Logistyka, 5, 2014, CD 1, 635-647

Mitas A.W.: Biocybernetic and technical aspect of transport safety. Bezpieczeństwo transportu w aspekcie technicznym i biocybernetycznym. Wyd. Wydział Inżynierii Biomedycznej Politechniki Śląskiej, Gliwice, 2013

Pawłowska B.: Zewnętrzne koszty transportu. Problem ekonomicznej wyceny. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk, 2000

Koszty hospitalizacji ofiar wypadków transportowych. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego - PZH. Warszawa, 2013


Wartość życia ludzkiego: analiza porównawcza metod wyceny kosztów zdarzeń drogowych

  
Jaździk-Osmólska, Agata. Wartość życia ludzkiego: analiza porównawcza metod wyceny kosztów zdarzeń drogowych. Roads and Bridges - Drogi i Mosty, [S.l.], v. 13, n. 4, p. 321-336, lut. 2015. ISSN 2449-769X. Available at: <>. Date accessed: 18 maj. 2024 doi:http://dx.doi.org/10.7409/rabdim.014.020.